Etnik rinoplasti adaylarında burun sırtında belirgin bir yükseklik yerine düz veya daha basık bir görünüm, burun kanatlarında genişlik, kalın cilt ve zayıf kıkırdak yapısı gibi anatomik özellikler mevcuttur. Etnik rinoplasti ameliyatında bu tarz anatomik farklılıkları düzeltmeye yönelik cerrahi teknikler kullanır. Temel yaklaşım sıklıkla burun sırtının yükseltilmesi, burun kanatlarının daraltılması ve burun ucunun projeksiyonunun artırılması gibi adımlardan oluşur.

Etnik Rinoplasti Nedir?

Etnik rinoplasti, klasik rinoplastiden farklı olarak belirli etnik kökenlere sahip (özellikle Afrika ve Asya) hastaların burun anatomisini ve ihtiyaçlarını ön planda tutan özelleşmiş rinoplasti ameliyatını tanımlar. Temel amaç; bu kişilerde sıklıkla karşılaşılan burun sorunlarına özel çözümler sunmak, aynı zamanda ameliyat sonuçlarının yüz şekline ve etnik kökene uygun olmasını sağlamaktır.

Etnik Rinoplastinin Temel Amaçları

• Burun Sırtının Yükseltilmesi: Düz veya basık burun sırtı hem yüz profili hem de burun estetiği açısından istenmeyen bir görünüme neden olabilir. Bu nedenle ekstra kıkırdak ile burun sırtı yükseltilir.
• Burun Kanatlarının Daraltılması: Geniş burun kanatları ve burun delikleri, etnik rinoplastide en sık düzeltilmesi gereken sorunlardan biridir. Buradaki hedef, doğallığı bozmadanburun deliklerinin ve kanatlarının yüzün geri kalanıyla daha uyumlu bir genişliğe getirilmesidir.
• Burun Ucunun Belirginleştirilmesi: Geniş ve zayıf burun ucu kıkırdakları burun ucunu yetersiz yükseklikte ve geniş (boxy tip) gösterir. Bunu düzeltmek için burun ucu kıkırdaklarını inceltip, güçlendirip gerekirse üstlerine kıkırdak greft yerleştirmek burun ucuna daha sivri ve belirgin bir görünüm kazandırılabilir.
• Abartılı Olmayan ve Doğal Bir Sonuç Elde Edilmesi: Etnik rinoplasti, sadece “küçültme” ya da “değiştirme” ameliyatı değildir. Aynı zamanda yüzün diğer hatlarıyla orantılı, doğal görünen bir burun şekli hedeflenir. Burun sırtını çok aşırı yükseltmek, yüzle uyumsuz hatlar oluşturabilir; bu nedenle ölçülü müdahaleler yapılması önemlidir.

Kimler İçin Uygundur?

Etnik rinoplasti, özellikle Afrika veya Asya kökenli hastaların tipik burun sorunlarıyla ilgilenen bir yaklaşım olsa da yalnızca bu coğrafyalardan gelen kişilere uygulanacak kadar kısıtlı değildir. Benzer burun özelliklerine sahip (örneğin, geniş kanatlar, düşük sırt, kalın deri) herhangi bir kişi de bu tarz bir ameliyata uygun olabilir.

Klasik Rinoplasti Ameliyatından Farkları Nelerdir

Etnik rinoplasti, temel rinoplasti prensiplerini barındırsa da burun yapısındaki özel anatomik gereksinimler nedeniyle klasik rinoplastiden önemli ölçüde farklılık gösterir. Bu farklılıklar teknik detaylarda, cerrahi planlamada ve ameliyat sonrası sonuçlarda ortaya çıkar.

Burun Sırtını Yükseltme (Augmentasyon) Ağırlıklı Yaklaşım

• Klasik Rinoplasti: Hastaların çoğunda kemerli burun sırtını düzeltme veya fazla kemik ve kıkırdağı çıkarmak ön plandadır.
• Etnik Rinoplasti: Etnik rinoplasti hastalarının burun sırtı çoğunlukla düşük olduğundan, kemik veya kıkırdak fazlalığı almak yerine, sırtı yükseltmek (augmentasyon) için kıkırdak greft kullanılır. Bu işlem, ameliyatın ana eksenini oluşturur.

Geniş Burun Kanatlarını Daraltma İşlemi

• Klasik Rinoplasti: Burun kanatlarında minimal düzenlemeler, hafif daraltmalar veya burun ucu inceltme gibi işlemler söz konusu olabilir. Ancak ciddi alar daraltma (alar base reduction) daha nadir gerekir.
• Etnik Rinoplasti: Geniş burun kanatları, ameliyatın en kritik aşamalarından biri haline gelir. Burada, burun deliklerinin forma sokulması, aşırı geniş alanların kesilerek daraltılması ve simetrik bir alar çizgisi oluşturulması önem taşır.

Kalın Deri ve Zayıf Burun Ucu Kıkırdakların Güçlendirilmesi

• Klasik Rinoplasti: Orta kalınlıkta deriye ve sert kıkırdak yapısına sahip hastalarda cerrahi daha az kompleks olabilir. Şekillendirme işlemleri, elde edilmek istenen kontürlerin dışarıdan daha kolay yansımasına olanak sağlar.
• Etnik Rinoplasti: Kalın deri, ameliyat sonrası gözle görülür incelikte bir burun ucu elde etmeyi zorlaştırır. Ayrıca zayıf kıkırdak yapısı nedeniyle burun ucu ve sırtını şekillendirmek için ek greftler kullanmak gerekebilir.

Greft İhtiyacının Fazla Olması

• Klasik Rinoplasti: Çok fazla kıkırdak greft ihtiyacı olmayabilir; çoğunlukla burun içindeki septum kıkırdağı yeterli olur.
• Etnik Rinoplasti: Burun sırtını ve ucunu yükseltmek, burun kıkırdaklarını güçlendirmek ve genel yapıyı desteklemek için ek greft kaynaklarına ihtiyaç duyulabilir. Sıklıkla kaburga kıkırdağı kullanılır. Özellikle kaburga kıkırdağı, istenen hacmi sağlamak için yeterli materyal sunması nedeniyle tercih edilebilir. Bunun dışında kadavra kıkırdağı da kullanılmaktadır.

Nasıl Yapılır?

Etnik rinoplasti, bazı açıdan klasik rinoplastiyle benzer basamaklara sahip olsa da uygulanan teknikler ve müdahale seviyeleri farklılık gösterir.

Ameliyat Öncesi Hazırlık

Detaylı Değerlendirme ve Konsültasyon

• Beklentileri anlamak: Ameliyat öncesi görüşmede, burun sırtının ne kadar yükseltileceği, burun kanatlarının ne ölçüde daraltılacağı ve burun ucunun ne kadar projeksiyon kazanacağı konuşulur.
• Fizik muayene: Burun şekli detaylı biçimde değerlendirilir. Burun deliklerinin genişliği, burun sırtının mevcut yüksekliği ve cilt kalınlığına dair inceleme yapılır.

Ameliyat

Anestezi ve Ameliyatın Başlangıcı

• Ameliyat genel anestezi altında yapılır. 
• Ameliyat süresi, yapılacak işlemlerin kapsamına bağlı olarak 1-3 saat arasında değişebilir.

Cerrahi Teknik: Açık mı Kapalı mı?

• Açık Rinoplasti: Burun delikleri arasındaki kolumella üzerinde küçük bir kesi yapılır. Bu kesi yoluyla burun derisi kaldırılır, kemik ve kıkırdak yapıya geniş bir görüş alanı sağlanır. Etnik rinoplasti söz konusu olduğunda, burun sırtını yükseltme ve kanatları daraltma gibi işlemlerin detaylı yapılabilmesi için açık teknik genellikle tercih edilir.
• Kapalı Rinoplasti: Tüm kesiler burun içinden yapılır, dışarıdan bir iz kalmaz. Ancak geniş kanat daraltması gibi işlemlerde ekstra küçük kesiler gerekebilir. Kapalı teknik, daha sınırlı müdahalelerde kullanılabilir.

Kıkırdak Alımı ve Greft Yerleştirme

• Septum Kıkırdağı: Eğer burun içindeki septumda yeterli kıkırdak varsa ve hastanın burnu önemli ölçüde yükseltilmeyecekse, sadece septum kıkırdağı kullanılabilir.
• Kulak Kıkırdağı: Yeterli septum kıkırdağının olmadığı durumlarda, kulak arkasından kıkırdak alınabilir. Kulak kıkırdağı özellikle burun ucunu şekillendirmede tercih edilir; esnek ve şekil vermeye uygundur.
• Kaburga Kıkırdağı: Burun sırtının ciddi anlamda yükseltilmesi gerekiyorsa, kaburga kıkırdağı en bol ve dayanıklı kaynaklardan biridir. Cerrah, göğüs bölgesinden küçük bir kesiyle kıkırdağı alır ve burun sırtına uygun boyutlarda greftler hazırlar.
• Kadavra Kıkırdağı: Kaburga kıkırdağı alternatifi olarak kullanılabilir. Uygun şartlarda alınmış, aselüler hale getirilmiş kıkırdaklardır. Ekstra maaliyet artışına sebep olabilir.

Burun Sırtı (Dorsum) Şekillendirme

• Düşük veya düz burun sırtını istediğimiz yüksekliğe getirmek için hazırlanan kıkırdak greftler burun sırtına yerleştirilir.
• Greftlerin kaymaması ve ameliyat sonrasında sabit durması için greftler sabitlenir. Bazı durumlarda özel dikiş teknikleriyle greftin burun sırtına tam uyumu sağlanır.

Burun Kanatları Daraltma (Alar Base Reduction)

• Geniş burun kanatları, yüzün çok dışına doğru açılıyorsa, cerrah burun kanatlarının tabanından, burun deliklerinin kenarından V veya W şeklinde küçük doku çıkarır.
• Daha sonra kesiler sütüre edilir ve burun delikleri daha dar, daha oval bir şekil alır. Bu işlem sırasında burun tabanının her iki tarafı da simetriyi koruyacak şekilde hassasça ayarlanır.

Burun Ucu Şekillendirme (Tip Plasti)

• Burun ucu kıkırdaklarının (alar kıkırdakları) projeksiyonunu artırmak için ekstra kıkırdak desteği konabilir. Böylece burun ucu yüze uygun bir açıda öne doğru çıkar.
• Kalın derili burunlarda burun ucu ince bir şekle getirmek bazen zor olabilir.

Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci

İlk Günler ve Hastanede Kalış

• Ameliyatın ardından 1 gece hastanede kalmak gerekir. Hastanın anestezi sonrası ağrı düzeyi, kanama ve şişlik kontrolü bu aşamada yapılır.
• Burun etrafında, özellikle göz altlarında şişlik ve morluk görülmesi normaldir. Bu belirtiler genellikle 7-10 gün içinde belirgin şekilde azalır.

Atelin Alınması

• Genellikle ameliyattan 5-7 gün sonra atel ve splintler çıkarılır. Bu süreçte burun hâlâ şiş olur. Özellikle kalın derili hastalarda ödem daha uzun sürer.

Günlük Hayata Dönüş

• İşe veya okula dönüş: Hastaların çoğu, ameliyattan yaklaşık 7-10 gün sonra sosyal hayata geri dönebilir. Ancak burun üzerinde hafif şişliklerin ve hassasiyetin devam ettiği unutulmamalıdır.
• Spor ve egzersiz: İlk 4 hafta ağır egzersizlerden kaçınılması önerilir. Kan basıncını yükseltebilecek aktiviteler, kanama olmasına veya ödemin uzun sürmesine neden olabilir.

Uzun Dönem Şekil Oturması

• Etnik rinoplasti sonrasında kalın deriye sahip burunlarda nihai sonucun ortaya çıkması 1 yılı bulabilir. Greftin dokuya uyumu ve derinin yeni şekle adaptasyonu zaman alır.
• Bu süreçte önerilen masaj ve bakım teknikleri önem taşır. Örneğin, kalın derili hastalar burun uç bölgesine hafif masajlar yaparak ödemin daha hızlı inmesine katkıda bulunabilir.

Olası Komplikasyonlar ve Revizyon Gerekçeleri

Kanama

Özellikle ciddi septum eğriliği olanlarda ameliyat sonrası dönemde düşük de olsa kanama riski mevcuttur. Böyle bir durum olması halinde gerekli müdahaleler yapılır.

Asimetri veya Greft Kayması

Yerleştirilen greft, iyileşme sırasında hafif yer değiştirebilir veya dokuda emilme olabilir. Bu durum bazen revizyon ameliyatı gerektirebilir.

Yeterli Sırt Yüksekliğinin Sağlanamaması

Hasta, ameliyat sonrası burun sırtının istediğinden daha az yükseldiğini düşünürse, ek düzeltme için tekrar bir girişime ihtiyaç duyulabilir.

Aşırı Daraltılmış Kanatlar

Cerrahın aşırı daraltma yapması, burun deliklerini ve solunum yolunu olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle ameliyatın temel ilkesi “dozunda daraltma”dır.

Etnik Rinoplasti ile Birlikte Düşünülebilecek Ek İşlemler

Kombine ameliyatlar ile cerrahi işlemlerden edineceğiniz faydayı en üst düzeye çıkarmak mümkün olabilir. Tek seferde birden fazla deformiteyi düzeltmek daha iyi sonuç verebilir. Operasyonunuzu Dr. Celal Alioğlu'nun diğer tedavi seçenekleriyle özelleştirebilirsiniz.